Sau khi bị ốm, phẫu thuật, mất máu… cơ thể người bệnh bị suy nhược, mệt mỏi, lúc này chế độ dinh dưỡng rất quan trọng với người bệnh. Để phục hồi sức khỏe, người bệnh cần chú ý bổ sung các món ăn bổ dưỡng phục hồi sức khỏe nhanh chóng và tinh thần tràn đầy năng lượng.
Những nhóm chất dinh dưỡng giúp phục hồi sức khỏe cho người bệnh
1. Vitamin C
Vitamin C còn được biết đến với tên gọi axit ascorbic là loại vitamin có nhiều công dụng quan trọng cho cơ thể và được nhiều người biết đến. Vitamin C là một chất chống oxy hóa, có vai trò quan trọng trong việc hình thành mô sẹo, giúp làm lành vết thương, vết mổ một cách nhanh chóng, nâng cao sức đề kháng và làm giảm nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ.
Vì cơ thể không tự sản xuất được vitamin C, chính vì vậy lượng vitamin C cung cấp cho cơ thể phụ thuộc hầu hết vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Những thực phẩm chứa nhiều vitamin C bao gồm trái cây họ cam quýt, quả mọng, khoai tây, cà chua, ớt, bắp cải, bông cải xanh và rau bina. Ngoài ra, vitamin C cũng có sẵn dưới dạng viên nang và viên nhai, trong trường hợp chế độ ăn uống không đầy đủ, bạn nên bổ sung vitamin từ việc uống các viên bổ sung.
Bổ sung vitamin C mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Theo khuyến cáo của các chuyên gia liều lượng vitamin C cần thiết là 75mg/ngày giúp tăng cường sức khỏe tốt.
2. Chất xơ
Bổ sung chất xơ được xem là cách hồi phục sức khỏe nhanh chóng sau khi bệnh. Chất xơ là một thành phần của thực phẩm có nguồn gốc thực vật mà cơ thể không tiêu hóa được gồm chất xơ hòa tan (là chất có thể hòa tan trong chất lỏng vào đường ruột dưới dạng gel) và chất xơ không hòa tan.
Việc uống thuốc trong lúc bị bệnh dễ khiến người bệnh bị táo bón. Chất xơ có tác dụng hút nhiều nước khi được tiêu hóa vào ruột, tăng khối lượng của phân và kích thích nhu động ruột làm tăng co bóp để tống phân ra ngoài.
Ngoài ra, chất xơ giúp điều hòa hệ vi khuẩn đường ruột tạo điều kiện hỗ trợ sự phát triển vi khuẩn có lợi. Nhờ có tác dụng điều hòa hệ vi khuẩn tại ruột nên chất xơ còn có vai trò giúp tăng cường quá trình tiêu hóa hấp thu tại ruột.
3. Chất đạm
Chất đạm (protein) là một trong những thành phần dinh dưỡng quan trọng nhất của cơ thể sống. Chất đạm tham gia vận chuyển oxy, các chất dinh dưỡng giúp tạo ra năng lượng cho cơ thể. Bên cạnh đó, chất đạm có vai trò điều hòa chuyển hóa nước, cân bằng pH trong cơ thể và bảo vệ cơ thể.
Do đó, để hồi phục sức khỏe nhanh chóng, người bệnh cần chú ý bổ sung lượng đạm phù hợp đầy đủ, giúp cơ thể hấp thụ dinh dưỡng và tái tạo năng lượng tích cực cho cơ thể.
Theo khuyến nghị của Bộ Y Tế về nhu cầu dinh dưỡng cho người Việt Nam từ 69-80 gam/ngày cho một người đàn ông điển hình ít vận động, 63-73 gam/ngày cho một người phụ nữ điển hình ít vận động, 60-70 gam/ngày đối với người cao tuổi,Trong khi đó người mới ốm dậy và sau phẫu thuật cần khối lượng đạm có thể lên tới 120-150g/ngày để tăng nhanh thể trọng và lành vết thương nhanh chóng hơn.
4. Vitamin D và canxi
Khi nói đến vitamin D và canxi, mọi người thường nghĩ ngay đến công dụng giúp xương chắc khỏe. Đối với những người vừa mới bị chấn thương xương hoặc các bệnh lý về xương, nên cân nhắc việc bồi bổ cơ thể bằng vitamin D và canxi giúp cải thiện tình trạng xương.
Vitamin D và canxi có nhiều trong các thực phẩm như sữa, phô mai, trứng… Ngoài ra, trên thị trường hiện nay cũng có những viên uống bổ sung để bạn tiện lợi trong việc bổ sung dưỡng chất.
Thực phẩm phục hồi sức khỏe hiệu quả
1. Nước
Nước chiếm khoảng 60% khối lượng của cơ thể con người và là thành phần quan trọng trong cơ thể. Nước đóng vai trò chủ chốt trong quá trình trao đổi chất, là dung môi cho nhiều chất hòa tan của cơ thể.
Nước rất cần thiết cho mọi người, nhất là những người vừa mới bệnh. Trong quá trình điều trị việc uống thuốc không thể tránh khỏi, đôi khi lượng thuốc còn lưu trữ ở các mô dễ gây ra các tác dụng phụ. Uống nhiều nước giúp cơ thể bài tiết những lượng thuốc dư cũng như những độc tố ra khỏi cơ thể hiệu quả.
Mỗi người được khuyên nên uống khoảng 2 lít/ngày để tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, việc bổ sung nước nhiều hay ít còn phụ thuộc vào những hoạt động thể chất, giới tính…nhưng không nên ít hơn 1.5 lít/ngày.
2. Trái cây tươi
Một trong những thực phẩm giúp phục hồi sức khỏe mà bạn không thể bỏ qua là trái cây tươi. Trái cây không chỉ ngon miệng mà còn chứa rất nhiều hàm lượng dinh dưỡng.
Trong 100gr chanh chứa 53mg vitamin C, 100g dưa hấu chứa chứa khoảng 3.382 IU vitamin A, một quả xoài vừa chứa 100g, một trái kiwi chứa 273mg giá trị vitamin C và là nguồn vitamin A, chất xơ, canxi và các chất dinh dưỡng khác.
Những loại trái cây trên rất tốt cho sức khỏe của người bệnh, nhất là thời gian bị sốt. Ăn trái cây giúp cơ thể giảm sốt, bù đắp lại các chất điện giải đã bị mất. Ngoài ra, ăn trái cây còn ngăn ngừa nhiều bệnh tật, tăng sức đề kháng, chống lão hóa.
3. Các loại hạt và trái cây khô
Giá trị dinh dưỡng trong các loại hạt và trái cây khô rất cao. Các loại hạt có nhiều chất béo, ít carbs và là nguồn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin E, magie, kẽm, sắt, selen.
Theo các nghiên cứu, các loại hạt rất giàu chất béo lành mạnh, vitamin, chất chống oxy hóa và chất xơ. Những người ăn hạt thường xuyên có xu hướng ít mắc bệnh tiểu đường, sức khỏe tim mạch tốt hơn, giảm nguy cơ tử vong, tuổi thọ cao hơn so với những người không ăn các loại hạt.
Trong thời gian bị ốm, người bệnh thường không tiêu thụ được nhiều thực phẩm nhưng cần rất nhiều dinh dưỡng để hồi phục sức khỏe. Do đó, lựa chọn các loại hạt và trái cây khô để cung cấp thêm dưỡng chất là điều vô cùng cần thiết.
4. Rau xanh
Rau xanh là thực phẩm dùng làm các món ăn bổ dưỡng phục hồi sức khỏe thần kỳ. Rau xanh chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất giúp nâng cao hệ miễn dịch, tốt cho hệ tiêu hóa và nhanh chóng hồi phục như vitamin A, B, C, D, E, sắt, kẽm, magie, kali, canxi, đặc biệt là chất xơ.
Những loại rau xanh như bông cải xanh, xà lách, bắp cải, rau ngót, rau cải xanh, cần tây, rau chân vịt… mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của bạn.
5. Sữa chua
Sữa chua là một trong những thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tuyệt vời với những lợi khuẩn có trong thành phần. Ngoài ra, trong sữa chua còn có hàm lượng chất khoáng như canxi, magie, sắt cùng nhiều vitamin A, B12, C, D… có lợi có sức khỏe.
Tiêu thụ sữa chua 1 hủ/ngày mang đến cho cơ thể sự tươi trẻ, xúc tiến quá trình trao đổi chất, ăn ngon miệng và ngủ tốt hơn… Không những vậy, thực phẩm này còn dễ sử dụng, là sở thích của nhiều người.
6. Tỏi
Tỏi không chỉ là loại gia vị thiết yếu trong nhà bếp, giúp làm tăng hương vị cho món ăn mà còn có nhiều tác dụng trong việc phòng, điều trị bệnh tim mạch, ung thư, nhiễm trùng, xương khớp. Hợp chất sulfur có trong tỏi có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm cực mạnh. Sử dụng tỏi hằng ngày giúp dự phòng cảm cúm và các bệnh do vi khuẩn, virus gây ra.
Tỏi rất giàu chất dinh dưỡng. Theo nghiên cứu, trong 100g tỏi có chứa 6,36g protein, 33g carbohydrates, 150g calo và các dưỡng chất như vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B6), sắt, canxi, kali, mangan, magie, photpho,…
Đối với nhiều người, tỏi không phải là thực phẩm ngon miệng vì độ nồng hoặc mùi vị. Do đó, nên thử chế biến tỏi cùng những món ăn yêu thích hàng ngày, giúp bạn bổ sung thêm dinh dưỡng cần thiết.
Các món ăn bổ dưỡng phục hồi sức khỏe
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng phù hợp thì bạn có thể bỏ túi danh sách các món ăn bổ dưỡng phục hồi sức khỏe, giúp người mới ốm dậy hoặc sau phẫu thuật nhanh chóng hồi phục, trở về với cuộc sống thường ngày:
Gà ác hầm thuốc bắc, cá chép hấp cách thủy là một trong những món ăn bồi bổ sức khỏe phổ biến nhất, tác dụng điều hòa khí huyết rất thích hợp cho người già, người mới ốm dậy, người suy nhược cơ thể.
Các món ăn từ nấm: canh đậu phụ nấm hương, nấm xào thịt,… Theo kết quả nghiên cứu của Trường Y tế công cộng Johns Hopkins Bloomberg tại Baltimore (Mỹ) trong nấm có các hợp chất lentinan kích thích các tế bào của hệ miễn dịch, làm tăng sức đề kháng.
Súp gà, món ăn bồi bổ sức khỏe này có đặc tính kháng viêm, giảm sự di chuyển của bạch cầu trung tính (các tế bào miễn dịch kích thích phát triển chất nhầy).
Nước ép cam gừng: cam cung cấp nhiều vitamin trong khi gừng được biết đến như là một loại thuốc kháng sinh tự nhiên tốt mà không có bất cứ tác dụng phụ nào.
Sữa: người mới ốm dậy hoặc sau phẫu thuật, cơ thể thường mệt mỏi, ăn uống kém chính vì vậy sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng như sữa công thức, đặc biệt là sản phẩm dinh dưỡng y học, được xem là giải pháp hiệu quả giúp bổ sung đầy đủ và cân đối các dưỡng chất cần thiết, giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng.
